کد مطلب:36673 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:134

معنای تقدیر رزق و ثابت بودن آن











معین و مقدر بودن رزق به معنای آن نیست كه كسی برای كسب رزق تلاش نكند، بلكه معنایش این است كه انسانها در كسب رزق، خود را به هلاكت نیندازند و از آن بالاتر، پس از جد و جهد، اگر سهمشان كمتر از دیگری شد، این كمتر بودن را به رضایت پذیرا باشند و گریبان ندرند. از كوشش خود نكاهند اما از غصه خود بكاهند. چرا كه غم خوردن، عین كاستن از رزق است. ما چون پرندگان

[صفحه 212]

نیستیم و باید خود در كسب روزی مان بكوشیم و این كوشش، از نظر محبوب، مستحسن است. شخصی كه به دنبال روزی حلال می رود، عبادت بزرگی می كند. در سوره جمعه داریم:

اذا نودی للصلوه من یوم الجمعه فاسعوا الی ذكر الله و ذر و البیع ذلكم ان كنتم تعلمون فاذا قضیت الصلوه فانتشروا فی الارض و ابتغوا من فضل الله: (جمعه، 9 -10)

هنگامی كه شما را برای نماز جمعه بخوانند فورا به ذكر خدا بشتابید و كسب و تجارت را رها كنید كه این برای شما بهتر است، اگر بدانید. پس آنگاه كه نماز پایان یافت باز در پی كسب و كار خود روی زمین منتشر شوید و فضل خدا را بجویید.

فضل خدا را طلب كردن، یعنی، به دنبال روزی حلال رفتن، در سوره روم نیز آمده است كه:

و من ایاته منامكم باللیل و النهار و ابتغاءكم من فضله ان فی ذلك لایات لقوم یسمعون (روم، 23)

یكی از آیات حق همین است كه شما در شب و روز به خواب رفته (و بیدار می شوید) و از فضل خدا طلب روزی می كنید در این امر ادله قدرت او بر كسانی كه بخواهند بشنوند، آشكار است.

پس كسب رزق حلال خوب است و بسیار خوب است و مقدر بودن رزق، مدلولش ترك كوشش نیست بلكه مدلولش كوشش ملایم و غیر حریصانه است. و حرص، بر رزق آدمی نمی افزاید. فراموش نكنیم كه رزق ما در مجموع حد معینی دارد، پس همانگونه كه پیامبر (ص) فرمودند كه: «اجملو فی الطلب»: «به نحو جمیل و مجمل، نه فزون طلبانه، به دنبال رزق بروید». به قول سعدی:


رزق هر چند بی گمان برسد
شرط عقل است جستن از درها

[صفحه 213]

ورچه كس بی اجل نخواهد مرد
تو مرو در دهان اژدرها


(گلستان، ص 122)[1].


صفحه 212، 213.








    1. گلستان سعدی، تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی، انتشارات خوارزمی، 1368.